De mooiste tijd is de tijd van elkaar ontmoeten en samenzijn.
Van leven ga je dood. Zo simpel is het. Een afscheid is altijd verdrietig, ook als iemand een hele respectabele leeftijd heeft bereikt. Het is definitief. Onomkeerbaar en niet terug te draaien.
Jarenlang ben ik wegens gezondheidsredenen (dat hoef ik vast niet verder toe te lichten) niet in staat geweest familiebijeenkomsten in welke vorm dan ook bij te wonen. Nu ik het weer kan, wilde ik graag bij het afscheid van mijn peetoom zijn om hem een laatste groet te brengen en de familie te steunen. De uitvaart zou plaatsvinden in Rijsbergen en stond gepland op Goede Vrijdag. Omdat het rondom Pasen erg druk is op de Nederlandse wegen, dacht ik er goed aan te doen een dag eerder, op Witte Donderdag dus, naar het zuiden af te reizen. Broer had mij uitgenodigd om bij hem te logeren (wel zo gezellig) en dan samen naar de kerk te gaan. Met de rolstoel achterin, Leggy naast mij en mijn logeertasje op de achterbank vertrok ik om kwart voor vier richting Bavel. Oké, misschien was ik een beetje naïef… ????
Witte Donderdag? Zwarte Zaterdag zal je bedoelen! ????
Ik was Haarlem nog niet uit en kwam vrijwel direct in een langzaam rijdende file terecht die aanhield tot aan Breda. Ik zal je de details besparen, maar het was één groot drama op de snelwegen. SNELweg, wie verzint het? ???? Mijn rug deed aan alle kanten pijn, ik kon niet meer op mijn ene bil zitten, had kramp in mijn linker kuit van het steeds opnieuw gasgeven en remmen en was gaar van de felle zon in mijn gezicht. Half zeven parkeerde ik mijn auto dan eindelijk voor de deur. Een zucht van verlichting, ik had het gehaald! Onze Jorn (das Brabants!) die ook pas net thuis was van zijn werk, haalde mijn spullen uit de auto, terwijl ik uitgebreid stond te rekken en strekken. Oké, dat het druk zou worden onderweg wist ik, maar dit sloeg werkelijk alles. Waar gingen al die mensen in godsnaam heen? Terwijl broer nog even boodschapjes ging doen voor het avondeten (lekker voorbereid ????) plofte ik met een wijntje languit op de bank.
Na een heerlijke kaasfondue dook ik uitgeput mijn logeermandje in.
Na het ontbijt reden we apart van elkaar naar de Bavokerk in Rijsbergen, omdat we na afloop ieder ons eigen plan zouden trekken. Licht gespannen was ik wel, want de meeste neven en nichten hadden mij als Ilse2.0 nog niet live gezien. Best apart eigenlijk, na alles wat er gebeurd is. Eerlijk gezegd vind ik het ook altijd een beetje raar, je ziet elkaar (bijna) nooit, maar als er iemand dood gaat, komen we allemaal samen. Daar maken we dus bewust tijd voor. Een uitvaart is dan ook vaak een (familie)reünie, wat natuurlijk best gek, maar stiekem ook wel weer gezellig is. Begrijp me niet verkeerd, het is zeker geen verwijt, maar de afgelopen jaren in mijn ziekteproces heb ik echt niet de hele familie gezien, maar als ik doodga komt wel iedereen op mijn begrafenis. Dat is toch op z’n zachtst gezegd bijzonder? Natuurlijk is dat om de familie te steunen, dat doe ik zelf ook, maar waarom zoeken we elkaar niet eerder op? Juist in goede tijden.
Stof tot nadenken… ????
Manja was inmiddels ook gearriveerd en met z’n drietjes gingen we de kerk in. Ik in mijn rolstoel omdat die kerkbanken zo verschrikkelijk oncomfortabel zitten. Het was een mooi afscheid van een geliefde (schoon)vader, (groot)opa, oom en vriend. De kerk zat dan ook aardig vol. Op de begraafplaats namen we afscheid van hem en werden we uitgenodigd in een restaurantje iets verderop. Mijn rolstoel liet ik in de auto en ging op krukken naar binnen. Ik twijfelde wel even of ik Leggy aan zou doen, die had ik tenslotte niet voor niets meegenomen, maar dat zou alleen maar lastig manoeuvreren zijn in de drukte. We schoven met een kop koffie en een broodje aan bij de familietafel en hebben de meeste neven, nichten en mijn oom en tante wel even kort gesproken. Ze waren blij verrast mij te zien, wilden graag weten hoe het nu met me gaat en ik kreeg de nodige complimentjes dat ik er goed uitzag. Dat doet een mens toch goed. ????
Hi pa, ik kom er aan hoor!
Het was oprecht fijn de familie na lange tijd weer eens gezien en gesproken te hebben, al was de aanleiding verdrietig. Rond half twee sms-te ik pa om te zeggen dat ik richting Esbeek zou vertrekken. Na verschillende omleidingen (had ik weer ????) en jawel kilometers file arriveerde ik later dan gepland bij ons pap. De koffie met een Bossche bol maakten veel goed. ???? Mijn nichtje Gerda (klinkt klein, maar is gewoon een volwassen vrouw van in de 60) kwam gezellig langs. We hebben heerlijk in de tuin gezeten en bij gekletst. Daar ontstond dus het idee om een gezellige familiereünie te organiseren en niet te wachten op een volgende begrafenis. Grappig want nichtje Floor deelde in de ‘Van Hooijdonk nichten en neven’ app de groepsfoto van negen jaar geleden en stelde voor het dunnetjes over te doen. Inmiddels hebben we al een locatie en voorlopige datum vastgesteld. Leuk hè?!
Ons kent ons.
Gerda vertrok toen de buurtjes door de poort de achtertuin binnen kwamen. Zij zijn bevriend geraakt met pa en Riet, volgen mijn blog en vonden het leuk om mij in levende lijven te ontmoeten. Zo gezegd zo gedaan. We raakten aan de praat en zo kwamen we erachter dat we veel meer gemeen hadden dan aanvankelijk gedacht. Het bleken de oude overburen van ons Inge te zijn in Berkel-Enschot. Nou ja! Wat een toeval. Al met al was het een heel gezellig dagje, maar door het vele geouwehoer zakte mijn stemgeluid in volume terug en had ik pijn in mijn strot. Pas nadat alle files in het land opgelost waren, stapte ik (stil ????) in de auto terug naar huis.
Pasen.
De datum van 17 april zal ik nooit vergeten, omdat ik op die dag in 1998 uit Tenerife terug naar Nederland verhuisde. Het was de dag dat mijn moeder mij met open armen en een spandoek op Schiphol stond op te wachten. Een mooi en heel warm welkom thuis! God, wat zou ik de klok graag terugdraaien en even, heel even weer kind willen zijn van mijn liefste moedertje. ❤️
Ik kan ons mam uittekenen op haar vaste plekje aan de tafel voor het raam van het verpleeghuis.
Vandaag niet. Haar plekje was bezet door een medebewoonster. Ik was al gewaarschuwd dat mams een blaasontsteking had en ze er niet best aan toe was. Ze was net wakker toen wij arriveerden. Frank deed de kamerdeur open en ik schrok in eerste instantie van wat ik zag. Ze werd door mijn zus en een begeleidster aangekleed voor ons bezoek, maar was totaal van de wereld. Ondanks de mooie kleren die ze haar hadden aangetrokken en haar gekamde haren, zag ze er slecht uit.
Och gossie mam… ???? Ik moest echt even mijn tranen wegslikken. Ze lieten ons met z’n tweetjes bij ons mam, zodat we wat quality time hadden en konden proberen wat contact te krijgen. Dat viel niet mee, maar een bakje appelmoes deed wonderen. Ze opende steeds haar mond en liet zich voeren. Zittend in een plastic stoel, viel ze af en toe weg. In slaap. Frank zei ‘Hé Betsy, ben je er nog?’, waarop ze ineens uit het niets luid en duidelijk met een ‘ja!’ antwoordde. Dus soms begrijpt ze onze woorden nog wel.
Wat een mensonwaardig en verdrietige ziekte is het toch.
Gelukkig waren ze wel meteen gestart met de medicatie, waar ze meestal redelijk snel en goed op reageert. De verbetering bleef echter uit. Af en toe keek ze even op, heel soms keek ze me recht in de ogen en kreeg ik een minuscuul glimlachje cadeau, maar daarna vielen haar luikjes weer dicht en haar mond open. We vertelden een beetje over de kinderen, de paasdagen en vroeger. Ze at onbewust nog een mandarijntje en een tweede bakje appelmoes. Daar was ze vroeger al gek op. Ze heeft zelf liters appelmoes gemaakt met appels uit eigen tuin. Ze liet het zich smaken. Tegen twaalf uur hebben we haar met behulp van de verpleging toch naar de huiskamer gebracht voor de Paaslunch. Of ze gegeten en genoten heeft weet ik niet, want we lieten haar slapend aan de eettafel achter. Maar alles was beter dan alleen zijn op die deprimerende kamer van haar. ‘Nou mam, ik weet even niet zo goed wat ik ermee moet. Ik hou ontzettend veel van je en mijn hart breekt om jou zo te zien. Keer op keer, steeds weer, het raakt me diep.????
Chocolade paaseitjes. Het verschil tussen paasbest en past best.
Na het bezoek aan mams reden Frank en ik door naar Manja en Bart voor een paaslunch. En nee, we hadden het niet afgesproken, maar eh, ik zou zeggen….zoek de verschillen! ????????
Spreuk van de dag
Groei niet voor een ander,
bloei en straal niet voor de rest,
zie je graag en durf te leven,
doe maar voor jezelf je best. Lizismore
4 Reacties
Annet Moerkerk
op 19 april 2022 om 23:38
Hoi Ilse,
Ja het is een vreselijke ziekte… voel met je mee…
Het is zo mensonterend en zo niet zoals iemand is.. of eigenlijk was…
Zo knap dat je jezelf na zo’n lange en vermoeiende autorit jezelf kunt opladen. Het lijkt mij nogal energievretend; de dag erna nog een begrafenis. En het emotionele bezoek aan je lieve mam. Ik vraag me dan ook zomaar af of jij elke nacht goed slaapt en je uitgerust kunt beginnen aan een nieuwe dag. Emotionele gebeurtenissen vergen vaak nog meer energie dan lichamelijke inspanning…..
Ik hoop dat je lieve mam weer snel een beetje opknapt. Wat is het zwaar en moeilijk om haar zo te moeten zien en achterlaten.
Ja soms huppel ik mezelf een beetje voorbij, dat is de aard van het beestje zullen we maar zeggen.???? Ik hoop ook dat mams snel weer wat opknapt, want het is vreselijk om haar zo te zien. Knuffel terug, X
Hoi Ilse,
Ja het is een vreselijke ziekte… voel met je mee…
Het is zo mensonterend en zo niet zoals iemand is.. of eigenlijk was…
Doet pijn… veel pijn en er is 0,0 aan te doen.
Liefs,
Annet
Ja het is heel verdrietig om mams te zien wegzakken, daarom proberen we zoveel mogelijk momentjes te creëren. X
Hee Ilse,
Zo knap dat je jezelf na zo’n lange en vermoeiende autorit jezelf kunt opladen. Het lijkt mij nogal energievretend; de dag erna nog een begrafenis. En het emotionele bezoek aan je lieve mam. Ik vraag me dan ook zomaar af of jij elke nacht goed slaapt en je uitgerust kunt beginnen aan een nieuwe dag. Emotionele gebeurtenissen vergen vaak nog meer energie dan lichamelijke inspanning…..
Ik hoop dat je lieve mam weer snel een beetje opknapt. Wat is het zwaar en moeilijk om haar zo te moeten zien en achterlaten.
Knuffel X
Ja soms huppel ik mezelf een beetje voorbij, dat is de aard van het beestje zullen we maar zeggen.???? Ik hoop ook dat mams snel weer wat opknapt, want het is vreselijk om haar zo te zien. Knuffel terug, X